Aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw was het deelnemen aan een bedevaartreis naar Lourdes alleen mogelijk voor financieel draagkrachtige pelgrims. Velen konden niet mee vanwege de kosten. Een ander kenmerk uit die periode is dat VNB toen nog niet beschikte over een eigen Bureau. Al het voorbereidende en begeleidende werk werd verricht door bestuursleden en (andere) vrijwilligers. In die tijd waren bovendien de mogelijkheden van communicatie op afstand zeer beperkt.

Ziekenfonds en Heil der Zieken
 Tegen deze achtergrond ontstond binnen VNB een apart 'ziekenfonds', dat feitelijk al in 1899 bestond en dat tot doel had om 'arme en minvermogende zieken' mee te nemen naar Lourdes. In 1910 werden op verschillende plaatsen in het land 'vaste correspondenten' aangesteld, die zorg droegen voor het verstrekken van informatie en voor de communicatie tussen de (potentiële) pelgrims en VNB. Zij waren de voorlopers van de latere propagandisten. In 1935 werd het liefdewerk 'Heil der Zieken' officieel opgericht als onderdeel van VNB. Heil der Zieken is dus de voorganger van de afdelingen van VNB. De groep correspondenten groeide uit tot een groot leger van personen, die inmiddels 'propagandisten' werden genoemd. Steeds meer zieke pelgrims kregen de kans om op bedevaart naar Lourdes te gaan. Het aantal zieke pelgrims liep al snel op van enige tientallen tot honderden per jaar.

Afdelingen van VNB
 Ook nu nog spelen de afdelingen een bijzonder belangrijke rol binnen de VNB-organisatie, want vanuit de afdelingen worden ieder jaar enkele duizenden (zieke maar ook gezonde) pelgrims voor deelname aangemeld en bovendien wordt door de afdelingen jaarlijks een flink bedrag ingezameld. Geld, dat besteed kan worden aan financiële ondersteuning van pelgrims die dat nodig hebben om op bedevaart te kunnen gaan. De benaming 'propagandist' is intussen vervangen door het wat meer eigentijdse 'contactpersoon'. De oude benaming 'hoofdpropagandist' is vervangen door 'regiocoördinator'.